Przed kluczowym wydarzeniem nawet najbardziej racjonalni ludzie mogą złapać się na myśleniu o „szczęśliwym” długopisie lub zakazie patrzenia wstecz.
To pragnienie rytuałów jest zakorzenione w głębokich mechanizmach ludzkiej psychiki, donosi korespondent .
Nasze mózgi są ewolucyjnie zaprogramowane do szukania wzorców w otaczającym nas świecie, nawet jeśli tak naprawdę nie istnieją. W sytuacjach niepewności, gdy wynik jest poza naszą kontrolą, mechanizm ten zaczyna działać szczególnie intensywnie.
Zdjęcie: Pixabay
Psychologowie nazywają to iluzją kontroli – potrzebą wiary, że możemy wpływać na wynik zdarzeń losowych. Zrytualizowane działania dają nam poczucie, że zrobiliśmy wszystko, co możliwe, aby osiągnąć sukces.
Z neurobiologicznego punktu widzenia, wykonywanie znanego rytuału w rzeczywistości zmniejsza aktywność w ciele migdałowatym, organie odpowiedzialnym za uczucie strachu. W ten sposób przesądy działają jak naturalny środek uspokajający, który pomaga nam radzić sobie z lękiem.
Środowisko kulturowe odgrywa ogromną rolę w kształtowaniu konkretnych przesądnych zachowań. Internalizujemy przesądy od naszych rodziców i rówieśników i stają się one częścią naszej zbiorowej nieświadomości.
Efekt placebo również przyczynia się do utrzymania wiary w znaki. Jeśli ktoś wierzy, że jego „szczęśliwy” talizman pomógł mu raz, będzie przypisywał mu sukces w przyszłości, wzmacniając swoją pewność siebie.
Brak rytuału przed ważnym wydarzeniem może powodować poważny dysonans poznawczy i zwiększony niepokój. Osoba zaczyna nieświadomie szukać potencjalnych zagrożeń, aby uzasadnić swój niepokój.
W rzeczywistości negatywne konsekwencje nie wynikają z naruszenia rytuału, ale ze skupienia się na możliwej porażce. Samospełniająca się przepowiednia powoduje, że działamy z mniejszą pewnością siebie i popełniamy błędy.Aby osłabić siłę przesądów, pomocne jest rozpoznanie ich prawdziwej funkcji – wsparcia psychologicznego. Przeniesienie punktu ciężkości na rzeczywiste działania i przygotowania przywraca poczucie kontroli.
Opracuj własny racjonalny rytuał oparty nie na magicznym myśleniu, ale na praktyczności. Na przykład sprawdzanie dokumentów przed wyjściem lub powtarzanie głównych punktów raportu uspokaja nerwy skuteczniej niż przesądy.
Zrozumienie psychologicznych korzeni przesądów pozwala nam traktować je jako interesujące zjawisko kulturowe, a nie wskazówkę do działania. Wiedza ta daje wolność wyboru, czy ulec iluzji, czy zaufać trzeźwej kalkulacji.
Ostatecznie nieszkodliwe rytuały są częścią ludzkiej natury i pomagają nam radzić sobie z nieprzewidywalnością życia. Kluczem jest pozostanie świadomym i nie pozwalanie im na ograniczanie naszej prawdziwej wolności i skuteczności.
Czytaj także
- Dlaczego trudno jest wybrać nawet spośród dobrych opcji: jak paradoks nadmiaru pozbawia nas determinacji
- Dlaczego musisz zrezygnować z lustra na tydzień: jak cyfrowy detoks wpływa na samoocenę
